Felsefenin Tekniği

Düşünce hareketleri insanlığın ortak çabasının sonucudur. İlkçağ'dan itibaren başta Türkler, İranlılar, Hintliler, Yunanlılar, Çinliler ve İbranîler olmak üzere çeşitli toplumlar az veya çok ilim ve felsefeye katkıda bulunmuşlardır. Keklik Hoca felsefe tarihine ışık tutacak mukayeseli çalışmalar yapmıştır. Bunun yanında zor anlaşılan bazı felsefe problemlerini anlaşılır kılmak için çabalamıştır. Zor ön yargısını kırmak için çalışmalarında metaforlara ve somut örneklere yer vermiştir. Felsefe problemleri çoğunlukla soyut olduğu için soyut problemlerin kolay anlaşılmasına gayret etmek gerektiğini ve bunun yolunun da benzetmelere başvurmak olduğunu, çünkü ne kadar güçlü bir zihin yapısına sahip olursa olsun, çoğu kimselerin soyut ifadelerden pek de hoşlanmadığını belirtiyordu.
Felsefenin Tekniği iki amaçla yazılmıştır. Birincisi, felsefeyi kolaylaştırmak için bir teknik ortaya koymak, ikincisi de genel ihtiyacı karşılayacak ölçüde küçük bir felsefe antolojisi meydana getirmektir. Nihat Hoca için, Felsefe iyi anlaşılmalıdır. İyi anlaşılmayan felsefe ve filozoflar bazı insanların kafasında olumsuzluklara; yanlış ve noksan kanaatlere yol açmaktadır. Kitapta zorlukları kolaylaştırmak için neler yapılacağını uygulamalarıyla açıklamıştır. Yanlış ve noksan kanaatlerin üç sebepten kaynaklanmış olduğunu belirtiyor. Birinci sebep: İddia sahiplerinin felsefe hakkında, bütünü kuşatacak şekilde bilgi sahibi olmamalarıdır. İkinci sebep: İddia sahiplerinin filozoflar hakkındaki yanlış değerlendirmeleridir. Üçüncü sebep: Bir kısım iddia sahiplerinin felsefenin zor anlaşıldığı (ve bazen de hiç anlaşılmadığı) görüşüdür. Bu iddiaların belli bir ölçüde doğruluğuna işaret eden Keklik Hoca, ancak zor anlaşılan felsefe meselelerini kolaylaştırmanın mümkün olabileceğini söylüyor. Kitap, zor görünen felsefe konularını kolayca anlatılan ve anlaşılan biçimde ifade etmek çarelerini göstermek üzere çeşitli uygulamalar yapmak suretiyle kaleme alınmıştır. Çalışmasını Hz. Muhammed (571-632)'in; “İnsanlara, anlayacakları ölçüde söyleyiniz” hadisine dayandırmıştır. Bu sahada yazılmış tek kitap olması bakımından önem arz etmektedir.
Hoca'nın oldukça uzmanca hazırladığı bu çalışmada, zorlukları çözümlemek için çeşitli filozoflardan örnek olarak kullandığı fragment sayısı 300'ü bulmuştur. Kitap, Felsefe'yi zor olarak değerlendirenlerin rahatlıkla okuyup anlayabileceği ve uygulama sahasına koyabileceği metot bilgisinin yanında ayrıca felsefe antolojisi olması bakımından kullandığı fragmentlerden herkesin rahatlıkla istifade edebileceği eşsiz bir kaynaktır.
Prof. Dr. Kazım Yıldırım