Fotoğrafın Trajik Yolculuğu?

Fotoğraf tarihi boyunca görsel hikâye anlatıcıları genellikle yansıttıkları tarihi ve toplumsal gelişmelerin gölgesinde kalsalar da bu akış içinde her zaman çok önemli bir rol oynadılar.

İşte bu tarihin sessiz tanıklarına gönül borcunun bir ürünü olan Fotoğrafın Trajik Yolculuğu'nda döneminin toplumsal sorunlarına, savaşlara, devrimlere, büyük bunalımlara ve dönüşümlere tanıklık eden bazı fotoğrafçılar; toplumsal koşulların belirlediği yaşam öyküleri, üretimleri ve felsefi yaklaşımlarıyla sahneye çıkıyor. Raul Corrales, Alberto Korda, büyük usta W. Eugene Smith, Masahisa Fukase, Larry Burrows, Nan Goldin, Lars Tunbjörk, Francesca Woodman, Gökşin Varan bunlardan bazıları…

“Aslanların tarihçileri olmadığı sürece avcılık tarihi her zaman avcıyı övecektir” diyen Afrika atasözü ile “Fotoğraf tüm sanatı fethetti ama kendi karakterini yitirdi” savı arasında salınan bir sarkacın eseri olan bu kitabı, yirminci yüzyılın başından günümüze değin bir görsel tarih okuması olarak değerlendirmek mümkün. Bu açıdan katkılara açık, tek başına bir yazarın değil dünyayı değiştirmek için yola çıkan yığınların “yeniden” yazabileceği bir toplumsal tarih umuduyla kaleme alınmış bir metin.

Yaşadığımız tekliği ile benzersiz bir anın kıymet ve hikmetinden başlayarak sadece fotoğraf ve sanat üzerine değil, bir bütün olarak yaşadığımız dünya ile kurduğumuz ilişkiyi yeniden düşünmeye davet eden bir kitap...

Haluk Çobanoğlu, fotoğrafçı, Kilimli, 1957.
İktisat okudu. ICP New York'ta "asistan", National Geographic Türkiye'de "fotoğraf editörü" olarak çalıştı. Üniversitelerin fotoğraf, gazetecilik, yeni medya ve mimarlık bölümlerinde dersler verdi. Fotoğraf üzerine deneme yazıları yazdı. Bağımsız fotoğraf projelerine (Vefa, Hayali Şehir, Ermeniler vb.) yol göstericiliği ve editörlük yaptı. Yapıtları arasında Kuşbazlar (1997), New York Subway (2003), Arabesk (2007), Bu Fotoğrafları Neden Çekiyoruz? (2017), Koan (2021) sayılabilir.